Биылғы жылы республикалық мемлекеттік академиялық корей музыкалық комедия театры өзінің 85 жылдық мерейтойын атап өтуде.
Театр тарихы 1932 жылы Ресейдің қиыр шығысында Жапон оккупациясы кезінде басталды. 1937 жылы депортациялау нәтижесінде театр Қазақстанға көшті. Бүгінгі таңда бұл әлемдегі алғашқы ұлттық корей театры және Корей түбегінен тыс жерде жұмыс істейтін жалғыз мемлекеттік корей театры. 80 жыл ішінде оның сахнасында 250-ден астам спектакльдер мен концерттік бағдарламалар қойылды, оларды 5 миллионнан астам көрермен тамашалады.
Театрдың бас қоюшы режиссері Елена Ким тарих, сондай-ақ жақында өткен мерекелік концерт туралы “Литер” газетіне айтып берді.
– Елена Викторовна, театр тарихы туралы біраз айтып берсеңіз. Ол құрылғаннан бері қалай өзгерді?
– Театр жылжымалы театр ретінде құрылды және гастрольдік сапарларды көздеді. Кеңес заманында ол колхоздарға барған. Бүгін біз әлі де гастрольдік сапармен жүрміз. Бірақ тек республика бойынша ғана емес, біз Географияны ТМД елдері мен алыс шетелге кеңейттік. Театрдың репертуары туралы айтатын болсақ, әрине, бұл алдымен революциялық қойылымдар болды. Яғни, уақытқа сәйкес. Бірақ біздің репертуарымызда өзгермейді. Бұл корей халқының салт-дәстүрін, даналығын, тұрмысын жеткізетін қойылымдар.
– Барлық спектакльдер корей тілінде өтеді. Осы факт бойынша сіздің мақсатты аудиторияңыз кім?
– Иә, спектакльдер корей тілінде өтеді, бірақ міндетті түрде орыс тіліне ілеспе аударма жасалады. Аударма Арнайы құлаққаптарға беріледі. Сонымен қатар, біз жиі театрландырылған қойылымдар қоямыз. Корей халқы дәстүрлі билер мен әндерге бай. Көрермен спектакльдерден гөрі би мен әндерді жақсы қабылдайды. Алайда, егер аға буын тілді білсе және есінде сақтаса, синхронды аудармаға қарамастан, жастарға бәрін корей тілінде қабылдау әлдеқайда қиын. Тағы мынаны атап өткім келеді, біздің корей тіліміз оңтүстік корей тілінен өзгеше. Ол бізге Қиыр Шығыстан келді және коремал деп аталады. Келген бауырластар бізді енді түсінбейді.
– Спектакльдер корей тілдерінің қайсысында өтеді?
– Екеуінде де. Оңтүстік Корея мен коремалда. Аудиторияға келетін болсақ, бұл қаншалықты парадоксалды болса да, бізге әртүрлі ұлттық көрермендер келеді. Олардың арасында орыстар, қазақтар және ұйғырлар бар. Олар спектакльдерді құлаққапта көреді.
– Бүгінде театрдың репертуары қандай?
– Ол өте алуан түрлі. Біз аға буынды қызықтыруға тырысамыз, сонымен қатар бізде көптеген шақырылған режиссерлер жұмыс істейді. Біз Оңтүстік Кореядан келген режиссерлермен, қазақстандық режиссерлермен ынтымақтасамыз. Жақында бізде Дина Жұмабаевтың спектаклі “Баян Сұлу – Қозы Көрпеш”пьесасы бойынша қойылған махаббат туралы поэма болды.
– Сіз әдетте гастрольмен қайда барасыз?
– Жақында біздің қыздар Оңтүстік Кореядан оралды. Бұған дейін қазан айында біз Лондонда болдық. Онда біз қазақ жазушысы Дулат Исабековке, оның 75 жылдығына арналған фестивальге қатыстық. Осы шара аясында Корей театры Исабековтың “Актриса”пьесасын көрсетті. Біз корей тілінде ойнадық, аударма ағылшын тіліне аударылды. Пьесаны британдықтар жылы қабылдады, оларға өте ұнады. Біз сондай-ақ Қазақстан бойынша гастрольдік сапармен жүрміз. Жақында Таразға бардық. Онда корейлердің Қазақстанда тұрғанына 80 жыл толуына арналған іс-шара өтті. Жалпы, биылғы жыл біздің театр үшін айтулы жыл болды. Биыл біз театрдың 85 жылдығын, корейлердің Қазақстанда тұрғанына 80 жылдығын атап өттік, біз “ЭКСПО-2017” көрмесіне үлкен қойылым дайындадық, содан кейін Астанада өткен Қазақстан театрлары қауымдастығының ұйымдастыруымен ұлттық театрлар фестивалі өтті.
– Театр труппасында қанша адам бар?
– Бізде үлкен театр бар. Егер ол балет әртісі болса, ол тек билеп қана қоймайды. Вокалистерге де қатысты, олар бізде бәрін жасайды. Бүгінгі таңда жұмыс істейтін негізгі құрам шамамен 50-60 адамды құрайды. Бізде гастрольге 30-дан 40-қа дейін адам барады.
– Ал мерекелік концерт қараша айының соңында қалай өтті? Іс-шарада кім болды?
– Өткен жылы академиялық мәртебеге ие болғанымызға байланысты, әрине, жылдың басынан бастап осы айтулы оқиғаға дайындала бастадық. Біз театрдың шығармашылық тарихнамасын көрсетуге тырыстық. Біз қайғыдан аздап арылуды ұйғардық, дегенмен мереке, мерейтой, үлкен күн, негізі қаланған сәттен бастап театрымыздың шығармашылық қызметінің библиографиясын қойдық. Әдетте біз өз идеяларымызда корейлердің қоныс аударуы, оларды депортациялау туралы айтамыз. Қонақта ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің өкілдері, атап айтқанда, вице-министр Ақтоты Райымқұлова болды. Сондай-ақ, Қазақстан театрлары қауымдастығының мүшесі Есмұхан Обаев, барлық қазақстандық театрлардың директорлары, Қазақстан халқы Ассамблеясының өкілдері болды.
Малика Рүстем, Константин КНЯЗЕВИЧТІҢ суреті, Алматы
